ازدواج و فرزندآوری مبتلایان به اختلال دو قطبی و افسردگی شیدایی

اختلال دو قطبی چیست؟

اختلال دو قطبی (Bipolar Disorder) یا افسردگی شیدایی یکی از اختلالات روانی است که در مقاله ی اختلال دو قطبی یا افسردگی شیدایی چیست؟، بطور کامل معرفی شده است.

ازدواج و تشکیل خانواده

میل به ازدواج و تشکیل خانواده، یک میل مشترک و ذاتی در بین همه انسانهاست و اختلال دو قطبی و مبتلا شدن به افسردگی شیدایی این میل و اشتیاق را از بین نخواهد برد.

از آنجاکه دوره ی سنی شایع برای ابتلا به اختلال دو قطبی و ازدواج تقریبا مشابه و در حدود 20 تا 30 سالگیست، بهمین علت، بحث در مورد ازدواج مبتلایان به اختلال دو قطبی اهمیت دارد.

ازدواج شخص مبتلا به اختلال دو قطبی

بررسی بحث ازدواج در بیماران دو قطبی از دو نظر اهمیت دارد:

1. فشار روانی

   ازدواج و مراحل مختلف آن ذاتا استرس زاست که طبیعتا میزان اثرات آن بر روی فرد بیمار، به مراتب بیشتر از افراد سالم است.

   استرس و فشار روانی مراحل و مشکلات ازدواج و تشکیل خانواده می تواند باعث تشدید یا عود (بازگشت) اختلال دو قطبی در فرد بیمار شود.

2. ریسک طلاق بالا

   در دورانی که آمار طلاق در بین افراد سالم هم بسیار بالاست، شنیدن این مطلب که آمار طلاق در بین افرادیکه مبتلا به اختلال دو قطبی هستند، سه برابر افراد عادیست، زنگ خطر بزرگی به حساب خواهد آمد.

   بطور کلی، پژوهشگران بزرگترین علت طلاق را علل روانی می دانند و در این بین تعارضات زیادی بین بیماران دو قطبی و همسرانشان گزارش شده است.

اهمیت انگیزه در ازدواج بیمار دو قطبی

بر حسب شرایط و انگیزه های فردی شخص مبتلا به افسردگی شیدایی برای ازدواج، توصیه های متفاوتی در مورد ازدواج و یا عدم ازدواج، و همچنین نحوه ازدواج وی می توان داشت:

1. ازدواج برای درمان اختلال دو قطبی

   ازدواج و بهتر شدن شرایط فرد از نظر ارضای میل جنسی بهیچ عنوان درمان اختلال دو قطبی نبوده و افسردگی مبتلا به شیدایی را رفع نمی کند.

   پس هرگز با تصور اینکه با ازدواج، حال فرد مبتلا بهتر خواهد شد، او را مجبور یا تشویق به ازدواج نکنید.

   اتفاقا ممکن است فشار برای ازدواج، باعث افزایش فشار بر فرد مبتلا شده و مشکل او را تشدید کند.

2. ازدواج بیمار دو قطبی برای رفع میل جنسی

   در صورتیکه از طریق پرسش از خود بیمار یا هر روش دیگری تشخیص داده شد که انگیزه مبتلا به اختلال دو قطبی، رفع نیازهای جنسی خود است، بهتر است مانع ازدواج دائم فرد شده و در صورت امکان و صلاحدید، از راه های دیگری برای حل این مشکل اقدام کرد.

3. ازدواج به نیت تشکیل خانواده

   اگر شخص مبتلا به اختلال، علاوه بر انگیزه های جنسی، واقعا به تشکیل خانواده و داشتن فرزند مایل است. آنگاه با مشاوره با پزشک و مشاور می توان برای ازدواج فرد اقدام کرد.

   بهرحال در نظر داشته باشید که هر اتفاقی از جمله ازدواج، در صورتیکه باعث افزایش فشار روانی به فرد مبتلا شود، ممکن است باعث عود یا تشدید مشکل اختلال وی شود.

   جمله بالا، اعتقاد هم سوالی نیست، چرا که براساس نتایج پژوهش های مستند و همچنین مشاهدات تجربی، ازدواج شخصی با مشکل دو قطبی بهیچ عنوان به مصلحت خود بیمار، همسرش و فرزندان آینده وی نیست.

مقدمه چینی برای ازدواج

پنهان کاری در ازدواج اقدامی غلط و پشیمان کننده است، حال اگر این پنهان کاری در زمینه بیماری، خصوصا بیماری ها و اختلالات روانی باشد، اثرات سوء بیشتری نیز دارد.

همسر فرد مبتلا، در آینده علاوه بر نقش همسری، می بایست بنوعی نقش مراقب و پرستار را هم ایفا کند. پس لازم است از همان ابتدا، صادقانه در جریان مشکل فرد قرار گرفته و توسط پزشک معالج بیمار، نسبت به شرایط شخص مبتلا به اختلال دو قطبی، و نحوه درست برخورد با وی توجیه شود.

نباید از ترس عدم پذیرفته شدن، مشکل فرد مخفی شود، زیرا علاوه بر اینکه عقلا، شرعا و قانونا اینکار نادرست و خلاف است، در ادامه زندگی باعث فشارهای مضاعفی بر فرد بیمار شده، و قطعا مشکلات وی را تشدید خواهد کرد.

البته باید صادقانه پذیرفت که همسر شخص مبتلا به این اختلال هم دچار مشکلاتی خواهد شد و از نظر روانی تحت تاثیر قرار خواهد گرفت.

حاملگی مبتلایان دو قطبی

اختلال دو قطبی تاثیری در قابلیت حاملگی شخصی بیمار ندارد، اما در عین حال این افراد نیازمند توجه و مراقبت های ویژه اعضای خانواده هستند.

حاملگی و داروی درمان اختلال دو قطبی

بهتر است بارداری در بیماران دو قطبی بصورت از قبل برنامه ریزی شده و آگاهانه باشد و قبل از آن موضوع را با دکتر روانپزشک خود مطرح کنند تا مشاوره های لازم به آنها داده شده و دوز داروی های آنها بتدریج کم و نهایتا قطع شود.

اگر در حین مصرف قرص های درمان اختلال دو قطبی، بیمار حامله شود، لازم است با نظر پزشک و تحت نظر وی داروهای خود را کم و قطع کند.

هر چند که اینکار ممکن است باعث بازگشت و عود بیماری شود اما با توجه به اینکه در ابتدای حاملگی ممکن است باعث صدمه به جنین شود، لازم است مصرف داروها متوقف شود.

البته باید این کاهش و قطع دارو، با صلاحدید و تحت نظر روانپزشک انجام شود

نکته مهم: در تمام طول بارداری، فرد مبتلا می بایست تمام کادر پزشکی ای که برای درمان اختلال دو قطبی وی فعالیت می کنند، را از حاملگی خود مطلع کند و همچنین افرادی که در زمینه حاملگی وی خدمات پزشکی ارائه می دهند را از وجود اختلال دو قطبی اش با خبر کند.

با سپری شدن سه ماه از حاملگی بیمار، با وجود عدم عود (بازگشت) اختلال، ممکن است پزشک مجددا تجویز دارو ها را از سر بگیرد چرا که پیشگیری از امکان بازگشت بیماری، مهمتر از نخوردن تعدادی داروی بی خطر یا کم خطر است.

به بیان دیگر، بعد از سه ماهگی، ممکن است روانپزشک تشخیص دهد که ریسک خوردن دوباره ی دارو ها، کمتر از ریسک امکان بازگشت اختلال است و بین ریسک کمتر و بیشتر، خوردن داروهای کم خطر را ترجیح دهد.

نگهداری از کودک

هر چند که اختلال دو قطبی صدمه ای به فرزندآوری شخص مبتلا نمی زند، اما متاسفانه این اختلال باعث کاهش توانایی بیمار در نگهداری از کودک می شود.

متاسفانه پژوهش ها نشان می دهد مشکلات رفتاری در فرزندان بیماران دو قطبی، بیشتر از کودکان عادی است.

ضمنا از آنجا که ممکن است کودک نتواند رفتارهای فرد مبتلا به اختلال را به درستی درک کند، این مساله باعث بوجود آمدن سردرگمی، استرس و اضطراب در کودک می شود.

بهمین دلیل بهتر است در زمان های عود بیماری، نگهداری کودک به عهده همسر فرد مبتلا و سایر اعضای خانواده باشد.

جمع بندی

با وجود نیاز انسان به تشکیل خانواده، اما با توجه به مشکلات و فشارهای زیادی که ازدواج برای دختر و پسر و خانواده های آنها ایجاد می کند، بنظر نمی رسد ازدواج بیمار دو قطبی به مصلحت هیچکدام از طرفین باشد.

فراموش نکنید که ازدواج هرگز و هرگز درمان بیماری اختلال دو قطبی یا افسردگی شیدایی نیست.

اما با تمامی این اوصاف، در صورتیکه تصمیم قطعی برای ازدواج و تشکیل خانواده و فرزندآوری گرفته شده است، می بایست همه مراحل با اطلاع کامل پزشکان، مشاوران، همسر و خانواده ها باشد.

پرسش سوال و در مورد بیماری افسردگی شیدایی یا اختلال دو قطبی

در صورتیکه به مشاوره رایگان در مورد این اختلال نیاز دارید یا تمایل به پرسش سوال دارید، از صفحه ی چت آنلاین اقدام کنید.

لطفا یک گزینه را انتخاب کنید