فواید و مضرات مویز از نگاه طب سنتی و پزشکی مدرن

مویز

مویز نوعی خشکبار است که از خشک کردن مویز شاهانی در معرض آفتاب به دست می آید و از مواد شیمیایی برای خشک کردن آن استفاده نمی شود.

بهترین مویز

بهترین و پرخاصیت ترین نوع مویز، مویز پر گوشت، کم دانه یا بی دانه است.

خوردن مویز برای چه کسانی توصیه می شود؟

در مورد فواید مصرف مویز بسیار سخن گفته شده بطوریکه مصرف آن به همه گروه های سنی خصوصا افراد زیر بسیار توصیه می شود:

• زنان باردار
• مادران شیرده
• کودکان در حال رشد
• سالخوردگان
• افراد کم خون
• افراد لاغر
• بیماران روحی

خواص مویز از منظر طب سنتی

از دیدگاه طب سنتی هر یک از خوراکی ها دارای طبع های متفاوتی هستند که انواع این طبع ها عبارتند از:

• گرم و تر
• گرم و خشک
• سرد و تر
• سرد و خشک

هر یک از این خوراکی ها متناسب با طبع خود، آثار متفاوتی را در افراد با مزاج ‌های مختلف ایجاد می‌کنند.

انواع مزاج از نظر طب سنتی

انواع مزاج ها از دیدگاه طب سنتی عبارتند از:

1. صفراوی: مزاج گرم و خشک
2. دموی: مزاج گرم و ‌تر
3. سوداوی: مزاج سرد و خشک
4. بلغمی: مزاج سرد و‌ تر

مویز در طب سنتی جزء خوراکی های گرم و تر محسوب شده و مصرف آن سبب دفع بلغم و سودا در بدن می شود.

مزاج بلغم

بلغم خلطی است سرد و تر و سفید رنگ که در اثر خوردن برخی غذاها از جمله غذاهایی با طبع سرد و همچنین افعالی نظیر خواب زیاد افزایش می‌یابد.

اثرات افزایش و غلبه بلغم در بدن

غلبه بلغم در بدن سبب موارد زیر می شود:

1. ضعف حافظه
2. بی میلی و ناتوانی جنسی
3. سفیدی مو
4. کم خونی
5. ضعف هاضمه
6. کاهش حرارت بدن
7. بیماری ‌های استخوانی و گوارشی

مزاج سودا

سودا خلطی است سرد و خشک و سیاه رنگ که معمولاً از تجمع، تهاجم، تکاثر، رسوب، سوختن یا متابولیسم سایر اخلاط دیگر خصوصاً صفرا در بدن تولید می شود.

این خلط همچنین با خوردن غذاهایی که سودا زا است، در کبد تولید می شود.

اثرات افزایش و غلبه سودا در بدن

غلبه سودا در بدن سبب موارد زیر می شود:

1. مشکلات روحی روانی
2. افسردگی
3. گوشه‌گیری
4. فکر و خیال
5. اختلال در خواب
6. خواب‌های پریشان
7. لاغری
8. یبوست
9. افزایش قند خون
10. انسداد عروق
11. ریزش مو

فواید خوردن مویز در طب سنتی

مهم ترین فواید خوردن مویز در طب سنتی عبارتند از:

1. افزایش حافظه و قدرت فهم و یادگیری:

   مصرف ناشتای مویز بواسطه دفع بلغم باعث افزایش قدرت حافظه، فهم و یادگیری می شود.

2. افزایش انرژی و گرم شدن بدن در فصول سرد سال:

   زیرا دفع بلغم ناشی از مصرف مویز، باعث افزایش انرژی و حرارت در بدن می شود.

3. ملین:

   افزایش دفعه سودا و بلغم باعث رفع یبوست شده و همانند ملین عمل می کند. مصرف مویز این دفع را افزایش می دهد.

4. تقویت معده و ناراحتی های معده و بیماری های دستگاه گوارش:

   در طب سنتی گفته می شود که دفع بلغم باعث کاهش بیماری های گوارشی می شود و همانطورکه در موارد بالا گفته شد مویز باعث افزایش دفع بلغم می شود.

5. تقویت قوای جنسی
6. سلامت دهان و دندان:

   هر چند که عادت کردیم خوراکی های شیرین را باعث پوسیدگی دندان بدانیم اما این میوه خشک و شیرین، با وجود قندی که دارد برای سلامت دهان و دندان مفید بوده و باعث جلوگیری از فاسد شدن دندان ها شده و دهان را حوشبو می کند.

7. تقویت استخوان و کاهش دردهای استخوانی:

   بواسطه دفع بلغم!

8. چاقی سالم:

   باز هم بواسطه دفع بلغم!

9. کاهش فشارهای عصبی و استرس و اصلاح خلق و خو:

   اینبار دفع سودا که باعث کاهش فشارهای عصبی و استرس شده و اخلاق شخص را بهتر می کند!

10. جلوگیری از سفیدی مو:

    دفع بلغم!

11. رفع کم خونی:

    باز هم دفع بلغم!

12. جلوگیری از ریزش مو:

    دفع سودا باعث کاهش ریزش مو می شود.

13. کاهش قند خون:

    دفع سودا!

14. کاهش فشار خون:

    باز هم دفع سودا!

املاح و ویتامین های مویز

• ویتامین: A و B و E
• املاح فسفر، کلسیم و پتاسیم
• اسید چرب: امگا 3 و امگا 6

خواص مویز از منظر طب مدرن

از منظر طب مدرن، مویز به دلیل ترکیبات طبیعی موجود در آن، تاثیر فوق العاده ای بر روی سلامت انسان دارد.

مهمترین این تاثیرات به شرح ذیل می باشد:

1. جلوگیری از پیری زودرس:

   مویز منبع خوبی از آنتی اکسیدان است، لذا مصرف آن روند پیری را به تعویق می اندازد.

2. کنترل فشار خون:

   مقدار پتاسیم فراوان موجود در مویز سبب کنترل فشار خون می شود، زیرا پتاسیم به کاهش تنش عروق خونی و جریان آزادانه خون در بدن کمک می کند.

   ضمنا خوردن مویز در هنگام صبح، موجب کاهش سدیم موجود در بدن که یکی از دلایل اصلی بالا رفتن فشار خون است، خواهد شد.

3. جلوگیری از سرطان:

   ترکیبات سیاه یا قرمز رنگ مویز دارای خواص ضدسرطان است.

4. پیشگیری و کنترل دیابت:

   از طریق جلوگیری از افزایش ناگهانی انسولین بعد از صرف غذا.

5. درمان ریزش مو:

   مصرف روزانه مویز به داشتن موهایی براق و ضخیم کمک می کند، زیرا آهن موجود در آن به گردش خون در بدن و حفظ فولیکول های مو کمک می کند و این امر سبب درمان ریزش مو می شود.

6. جلوگیری از سفیدی مو:

   آهن موجود در مویز باعث افزایش جذب مواد معدنی و در نتیجه تغذیه بهتر تارهای مو می شود که این تغذیه بهتر علاوه بر سلامت مو، رنگ طبیعی آنرا نیز حفظ می کند.

7. دفع سموم بدن:

   مویز کمک کار کبد انسان، که وظیفه اصلیش حذف سموم موجود در بدن است، می باشد.

8. درمان کم خونی:

   مویز حاوی مقدار قابل توجهی از آهن است که سطح هموگلوبین خون را افزایش داده و کم ‌خونی را درمان می‌کند.

   ضمنا ویتامین B مویز باعث افزایش این ویتامین، بعنوان یکی از ضروریات تشکیل خون جدید، می شود.

9. کاهش کلسترول بد:

   میزان بالای مواد زیر در مویز باعث سوزاندن کلسترول بد می شود و میزان آنزیم های موجود در بدن که باعث جذب کلسترول می شوند را کاهش می دهد:

   • پتاسیم
   • فیبر
   • پلی فنول ها
   • فنولیک اسید
   • تانن ها
   • آنتی اکسیدان ها
10. درمان تب:

    مویز حاوی مقادیر زیادی از فنولیک است که به عنوان ماده میکروب کش محسوب شده و دارای خواص آنتی بیوتیکی و آنتی اکسیدانی است و در درمان تب های حاصل از عفونت های باکتریایی و ویروسی موثر می باشد.

11. تقویت کننده بینایی و جلوگیری از آسیب چشم:

    رادیکال های آزاد، یکی از عوامل ایجاد آب مروارید و ضعف بینایی در سنین بالا است.

    مویز با دارا بودن پلی فنلی که دارای خواص آنتی اکسیدانی است از چشم ها در برابر آسیب های این رادیکال های آزاد محافظت می کنید و برای سلامت چشم مفید است.

    ضمنا مویز بدلیل داشتن مقادیر زیادی بتاکروتن، ویتامین A و کاروتنوئید، برای سلامت چشم مفید است.

12. جلوگیری از تصلب شرایین (سفت و سخت شدن رگها):

    افزایش سرعت خون در بدن باعث جلوگیری از تجمع پلاکت های خونی و لخته شدن خوش می شود.

    مویز غلظت خون را کاهش داده و رگ های خونی را منبسط می کند و از این طریق باعث افزایش سرعت خون می شود.

13. جلوگیری از بروز سکته:

    کاهش غلظت خود و انبساط رگ های خونی که در بالا گفته شد برای بیمارهای های قلبی عروقی مفید بوده و مانع از سکته فرد می شود.

14. پیشگیری از میگرن و کاهش سردردهای میگرنی:

    مصرف مویز به دلیل مقادیر بالای ویتامین B و همچنین اسید فولیک، از سردردهای میگرنی پیشگیری کرده و باعث کاهش میزان درد آن می ‌شود.

15. پیشگیری از آلزایمر:

    مویزهایی که دارای مقدار بیشتری آنتوسیانین، که عامل رنگ بنفش یا سیاه مویز است، می باشند، تاثیر بیشتری در جلوگیری از آلزامیر ایفا می کنند.

16. تقویت سیستم ایمنی بدن:

    از طریق تقویت سیستم ایمنی بدن بوسیله ویتامین های A، B و E.

17. تقویت میل جنسی و درمان اختلال نعوض
18. افزایش احتمال تخمک گذاری:

    از طریق افزایش حرکت اسپرم ها.

19. تقویت اعصاب
20. کاهش استرس
21. درمان یبوست:

    از طریق افزایش میزان جذب مابعات طبیعی بدن بواسطه داشتن فیبر زیاد، و در نتیحه افزایش میزان آب بدن که موجب آسان تر شدن حرکت مواد عذایی در روده می شود.

22. درمان پوکی استخوان خصوصا در زنان:

    بدلیل دارا بودن کلسیم و پتاسیم. ضمنا بدلیل داشتن بور، جذب کلسیم را افزایش داده و از پوکی استخوان خصوصا در دوران یائسگی در زنان جلوگیری می کند.

23. جلوگیری از پوسیدگی دندان:

    کلسیم مویز باعث تقویت و ترمیم مینای دندان شده و بور آن مانع از رشد میکروب های دهانی می شود.

24. تصفیه کننده خون و رفع مشکلات پوستی نظیر آکنه و لک های صورت:

    از طریق تصفیه خون و دفع سموم.

25. ضد التهاب و ضد باکتری:

    بخاطر این خاصیت ضذ عفونت و ضد التهابی، برای افرادی با مشکلات زیر مفید است:

    • آرتریت
    • درماتیت
    • مشکلات پوست
    • سینوزیت
    • گاستریت
    • ورم معده
    • عفونت ادراری
26. تقویت کننده معده:

    فیبر موجود در مویز سبب می شود این خوراکی به عنوان ملین طبیعی عمل کرده و مواد مضر و سموم را از دستگاه گوارش دفع نماید و از بروز بیماری های روده، رشد باکتری ها و ناراحتی های ناشی از نفخ شکم جلوگیری کند.

27. تامین پروتئین، کالری و انرژی مورد نیاز بدن
28. کمک به افزایش وزن:

    مویز به دلیل داشتن مقادیر زیادی از فروکتوز و گلوکز، علاوه بر انرژی زا بودن، برای افزایش وزن نیز موثر است.

29. فواید مویز برای زنان باردار:

    از طریق:

    • تقویت رحم و جلوگیری از سقط جنین
    • باعث رشد و وزن گیری جنین بدلیل طبیعیت گرم و ارزش غذایی بالا
    • تقویت معده و افزایش قدرت هضم غذا
    • آرامش اعصاب
30. کنترل گرسنگی:

    در صورتیکه مویز را بعنوان صبحانه میل کنید، احتمالا تا ساعات زیادی احساس گرسنگی نمی کنید (نتیجتا کالری کمتری دریافت می کنید و لاغر هم میشد!)

    ضمنا لپتین و گرلین هورمون های اعلام سیری در بدن هستند که مویز باعث ترشح آنها می شود و نتیجتا شما احساس گرسنگی کمتری می کنید.

مضرات مویز

مضرات مویز عبارتند از:

1. اضافه وزن و چاقی:

   با توجه به کالری بسیار زیاد مویز، زیاده روی در مصرف آن سبب افزایش وزن و چاقی می شود.

2. افزایش غلظت و فشار خون:

   زیاده روی در مصرفم مویز موجب افزایش غلظت خون و بالا رفتن فشار خون می شود.

3. دیابت:

   زیاده روی در مصرف مویز برای افراد مبتلا به دیابت مضر است.

4. عدم بهبود خونریزی و کبودی:

   ضمنا مصرف مویز به دلیل کند کردن روند لخته شدن خون، ممکن است در قبل و بعد از عمل جراحی سبب خونریزی شود.

5. حساسیت به مویز:

   برخی از افراد نسبت به مویز حساسیت دارند و با خوردن آن دچار مشکلات زیر می شوند:

   • ناراحتی معده
   • سوء هاضمه
   • تهوع
   • استفراغ
   • سرفه
   • خشکی دهان
   • گلو درد
   • عفونتسردرد
   • مشکلات عضلانی

   چنین افرادی می بایست میزان مصرف مویز را کم کرده و به مرور زمان به میزان مطلوب برسانند.

6. سایر مشکلات:

   اگر چه فیبرهای رژیمی موجود در مویز برای دستگاه گوارش مناسب هستند، لیکن مصرف بیش از حد آن ممکن است منجر به عدم جذب مواد مغذی، اسهال، گاز روده و انسداد روده ای شود.

زیاده روی در مصرف مویز به افراد دارای مزاج گرم توصیه نمی شود

مویز در طب اسلامی

در طب اسلامی و احادیث ائمه هم به خوردن مویز خصوصا بصورت ناشتا توصیه زیادی شده است و مویز را عامل درمان همه ی بیماری ها بجز مرگ دانسته اند.

نویسنده ی مقاله ی "کاملترین لیست مضرات و فواید مویز از نظر طب سنتی و مدرن"

این مطلب توسط شایسته دیبائی نوشته، و توسط تیم "هم سوالی"، ویرایش شده است.

لطفا یک گزینه را انتخاب کنید